„Czesław Czyński. Czarny Adept” – Zbigniew Łagosz

Okultura, 2017

Strona internetowa: www.okultura.pl
Stron: 272 (ilustracje czarno-białe, miękka oprawa)
Limit: 800 egzemplarzy
Kraj: Polska

Książka doktora Zbigniewa Łagosza, badacza polskiego ezoteryzmu, poświęcona jest historii życia i dokonań Czesława Czyńskiego (1858-1932), znaczącej postaci europejskiego okultyzmu początków XX-go wieku. Magia, wiedza tajemna, satanizm są mocno związane z przekazem i otoczką części zespołów metalowych. Wielu osobom się wydaje, że w Polsce taka tematyka pojawiła się razem z zespołem KAT i black-metalem, czyli na początku lat 90-tych lub trochę wcześniej. Tymczasem nasi rodacy uczestniczyli jako wyznawcy i propagatorzy takich idei co najmniej od XIX-go wieku. Lata międzywojnia nazywane są „złotą erą polskiego ezoteryzmu”.

Czesław Czyński był hipnotyzerem, magiem, wysokim rangą członkiem wielu znaczących organizacji okultystycznych swoich czasów, uczniem słynnego Papusa, pod którego przewodnictwem tworzył loże martynistyczne w wielu krajach. W pewnym okresie na rosyjskim dworze carskim rywalizował z Rasputinem. Jednocześnie Czyński dopuszczał się afer finansowych, wyłudzania znacznych kwot od swoich uczniów, zwłaszcza płci żeńskiej. Aranżował mistyfikacje mające przekonać adherentów o posiadanych przez siebie nadnaturalnych mocach. Działalność Czyńskiego charakteryzował niezwykły rozmach i odwaga, ale także przebiegłość i bezczelność. Nad książką o „Czarnym Adepcie” Zbigniew Łagosz pracował ponad 15 lat.

Nie jest to apologetyka Czyńskiego ani pogoń za sensacją, tylko obiektywna, pozbawiona koloryzowania praca naukowa. Autor wykonał mrówczą pracę w archiwach wielu miast Europy, odsiewając ziarno od plew. Do niektórych archiwów nie udało mu się dotrzeć, m.in. tych na Łubiance, gdzie Rosjanie zdeponowali ważne dokumenty związane z naszym bohaterem. Przebieg życia Czyńskiego został drobiazgowo omówiony, zgodnie z wymogami rzetelnej pracy historycznej. Książka zawiera wyważone oceny i interpretacje. Znajdujemy też informacje o uczniach „Czarnego Adepta” i innych osób związanych z jego działalnością. Poznajemy nauki i sposób funkcjonowania zakonów magicznych, do których należał Czyński.

W pracy umieszczono zdjęcia z epoki, wycinki z gazet (m.in. ogłoszenia, nekrologi). Na końcu znajdują się trzy teksty bohatera na tematy ezoteryczne. „Czesław Czyński. Czarny Adept” to dzieło stricte historyczne, ale w czytaniu jest fascynujące. Poznajemy niezwykłego człowieka, postacie, z którymi się stykał, trochę również epokę, w której przyszło mu żyć. A także korzenie współczesnego okultyzmu.

Ocena: 9.0/10